Được sáng lập bởi những người khuyết tật, Hợp tác xã Vụn Art (phường Vạn Phúc, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội) đã có hơn 4 năm hoạt động và trở thành chỗ dựa vững chắc cho nhiều hoàn cảnh không may mắn.
"Năm 2013, tôi cùng 5 người bạn thành lập công ty làm thú nhồi bông và tuyển những người khuyết tật vào làm. Mục tiêu chúng tôi đưa ra là người khuyết tật, sản phẩm không khuyết tật” - anh Lê Việt Cường chia sẻ. Sau 7 năm hoạt động, công ty này đã trở thành một thương hiệu uy tín và tạo cơ hội có việc làm ổn định cho một số người khuyết tật. Song vì sản phẩm khó làm, và cạnh tranh gay gắt, không thể mở rộng hoạt động nên anh Cường suy nghĩ cần lập một mô hình mới, mang việc làm đến được nhiều người khuyết tật hơn. Cũng từ ấy, ý tưởng thành lập Vụn Art ra đời.
Sau thời gian đầu khó khăn, anh bắt đầu vận động người dân để đào tạo với quy mô lớn hơn. Bản thân là một người khuyết tật, anh Cường rất đồng cảm với những khó khăn của những người giống mình, đặc biệt là trong chuyện tìm việc làm.
Chia sẻ về việc chọn tên "Vụn", anh nói: "Tôi chọn tên vụn với ý nghĩa mỗi người khuyết tật giống như một mảnh vải vụn nhỏ, nhờ sự hỗ trợ của chính quyền và cộng đồng giống như chất keo kết dính chúng tôi lại thành mảng lớn hơn, khi chúng ta ghép thành miếng vải lớn thì trên miếng vải đó sẽ vẽ được giấc mơ của mình. Khi đó không còn là vụn bé nhỏ nữa".
Hằng ngày, những bạn trẻ khuyết tật vẫn dùng những đôi bàn tay tỉ mẩn với từng mảnh vụn vải nhỏ, cắt, ghép, dán… tạo thành những bức tranh lớn nhỏ, những chiếc túi vải… đậm màu sắc văn hóa Việt Nam. Từ các bức tranh dân gian Đông Hồ, Văn Miếu Quốc Tử Giám, Hồ Gươm… tất cả đều có ý nghĩa văn hóa và nhân văn sâu sắc.
Tại Việt Nam, ngành dệt may đang phát triển mạnh cùng với những lợi ích kinh tế to lớn. Tuy nhiên, bài toán xử lý chất thải công nghiệp, chủ yếu là vải vụn, từ các xưởng dệt may vẫn đang dừng lại ở việc thu gom, chôn lấp, đe dọa môi trường sống.
Theo anh Cường, tranh làm từ vải vụn thì vốn bỏ ra không quá nhiều, chỉ cần thu gom và chọn lọc các loại vải phù hợp rồi cắt ghép tạo hình thành những bức tranh theo mẫu hoàn chỉnh. Hay nói cách khác, việc tận dụng "rác" sẽ giúp Vụn Art vừa tiết kiệm, vừa bảo vệ môi trường, lại vừa với sức của người làm.
Ở Vụn Art, tận dụng nguồn vải vụn, vải thừa từ chính làng lụa Vạn Phúc, những người thợ đang ngày ngày tỉ mẩn tạo ra những sản phẩm nghệ thuật độc đáo, vừa truyền thống vừa hiện đại. Những miếng vải tưởng chừng như thừa thãi, chỉ để vứt đi, lại có thể được "hồi sinh" một cách sống động, rực rỡ đủ sắc màu.
"Một mảnh vải vụn sẽ góp phần tạo nên một bức tranh nghệ thuật nếu được đặt đúng chỗ. Một người khuyết tật cũng có thể đóng góp những phẩm chất tuyệt vời của mình để làm đẹp cho cuộc đời nếu tìm được đúng vị trí của mình" - đó là ý nghĩa của sự ra đời của hợp tác xã Vụn Art, cũng chính là thông điệp mà mỗi người khuyết tật nơi đây muốn chuyển tải tới tất cả mọi người thông qua mỗi sản phẩm của mình.
Tạp chí Văn nghệ - 8g30 Chủ Nhật - HTV7.
Kim Quyên